De provincie is pas twee-en-een-kwart eeuw een staatkundige eenheid, maar kijkend naar de landkaart, rust Nederland op de breedte van Brabant. Begrensd door de driehoek van de agglomeraties van Rotterdam, Keulen en Antwerpen is Brabant slechts als achterland te zien, terwijl het de economische motor is voor het gehele land en een gebied waar 's nachts nog licht brandt, aldus de zanger. De tijd is voorbij dat Brabant zich uitstrekte van de Maas tot aan de Vlaamse Ardennen en dan wordt natuurlijk de leus "Brabant één, Brussel hoofdstad" niet meer gehoord op politieke bijeenkomsten. Gezegd wordt dat de Brabantse Gotiek een boersere bouwstijl is dan die van de Franse architectuur uit die eeuwen en dat men nog lang kan wachten op een Brabantse Renaissance.
Allemaal waar, maar Brabant bestaat, als idee. Brabant is in die zin een verhaal, van kleinkatholieken op het zand van diluviale gronden. Zij, die katholieken, kenden een eigen piëteit, in kapellen langs de baan en Maria's onderweg. Een heel heidens pandemonium is in eeuwen omgewerkt tot een vorm van Christendom, met veel kaarsen, heilige beelden, duivelse laantjes en onwaarschijnlijke verhalen over dansende meisjes op de punten van stoelleuningen. Waar anders dan in die landstreek kan men een Zoete Lieve Moeder vinden, die in schrijn aanbeden wordt en gewetensvol wordt rondgedragen in een groteske optocht. Gaat men naar die kapel dan treft men er biddende vrouwen en mannen, die er al honderd jaar lijken te zitten, en die met gebed het verhaal bevestigen.
En waarschijnlijk wijzigen. En er wel zeker allerlei motieven aan toevoegen. Want geen volksverhaal blijft, ondanks het dogma, gelijk over generaties heen. Attributen veranderen, zelfs zo dat er op de kerk een engel met mobiele telefoon is geplaatst. Het gezegde, dat de engel buiten wacht en de duivel binnen zit, is een cliché. Als psychologisch inzicht kon het echter enkel ontstaan omdat in die figuren iets herkend werd van de, al dan niet vreemde, houdingen en gedragingen van levende mensen.
Er is geen Brabantse kunst, in de zin dat er een typisch geheel van betekenissen bestaat dat territoriaal gebonden kan worden. Misschien dat er in dat territoir wel een grotere gevoeligheid is voor de dubbelzinnigheid van het menselijk bestaan, waar elders in ideologische systemen of smal culturele waardepatronen, waarheid afgekondigd wordt in één enkele idee, zoals een monotheïstische godsdienst of politieke dictatuur. Wat ooit smalend door een christendemocratische politicus, de rekbare moraal van het Zuiden werd genoemd, is een feitelijke erkenning van de toevalligheid en het particuliere van gebeurtenissen die moeilijk onder één algemene noemer te vatten zijn.
Brabant is wat dat betreft geen unicum, eerder is het zo dat alomvattende denkbeelden die alles kunnen verklaren een al te moderne afwijking zijn. En al helemaal is het een typisch idee dat één beeld voor een totaliteit zou kunnen staan. Beelden volgen bestaande schema's en zijn knooppunten in netwerken van betekenissen. Van daaruit is al het andere te zoeken.
Zo bezien is het een activiteit, iets dat zich in het actuele voordoet en pas dan aanwezig is als men een pad in het netwerk van betekenissen volgt en bij een knooppunt uitkomt om op te merken dat er een zweem van waarheid schuilt in het verbeelde. Niet als werkelijkheid achter het zichtbare of de vast te stellen materiële wereld, maar als mogelijkheid. Het kenbare kan gezegd worden, het albestaande getoond.
In Brabantse Narratieven is een bruidsjurk te vinden, met een zinnebeeld voor het huwelijk, van Marit Biemans, in een geborduurde applicatie. Er zijn marionetten van Remy Neumann, uit zijn poppenspel over Sint Vitus. Schilderijen van Martha Meng Donglai, die het samengaan van mens en dier verbeelden in aansprekende mensdieren vice versa. Jesse Fischers schilderijen geven nuchter het rituale karakter weer van zingevers, andere mensen dus. De kleurrijke contrasten in het werk van Jessica Skowroneck wijzen op de, soms schrikbarende, woekering van natuur. Oude werelden komen nieuw en springlevend naar voren in de schilderijen van Ema Vaneková.